Esin Güral Argat: İhracatta böyle daralma görmedim

Last Updated: 24/06/2025By Tags: , , , , , ,

OLCAY BÜYÜKTAŞ

Türkiye’de bulunan 186 ticaret ve sanayi odası arasından tek kadın başkan olarak görev yapan Kütahya Ticaret ve Sa­nayi Odası (KUTSO) Yönetim Kurulu Baş­kanı ve GÜ­ROK Yönetim Kurulu Başkan Vekili Esin Güral Argat, ken­tin uzun vadeli sürdürülebi­lir ekonomik geleceğine yönelik stratejik politikalar ve proje önerilerini içeren Kü­tahya Kalkınma Planı’nı ka­muoyuyla paylaştı.

Kalkınma planına dair önemli noktaları aktaran Esin Güral Argat, bir grupu gazetecinin sanayi üretim, teşvikler, finansman, döviz kuru, turizm ve hatta Fenerbahçe’ye dair sorularını da yanıtladı.

Grup olarak geçen yıl da yüzde 80-85 kapasite ile çalıştıklarını dile getiren Esin Güral Argat, ülkenin ihracat kabileyetinin yüksek olmasına karşın ihracat pazarlarında bu yıl ciddi bir daralama ile karşı karşıya geldiklerini söyledi.

“Bu yıl olağanüstü bir daralma hissediyoruz. Bu sene bu kadar daralmayı öngörmedik” diyen Esin Güral Argat sözlerini, “Biz 25-26 yıldır cam sanayinin içindeyiz, 26 yıldır görmedik, hatta hiçbir dönemde böyle bir şey görmedik. Dünya pazarlarından bahsediyorum; her seferinde bir pazar açılır, biri kapanırsa birini bulurduk her seferinde. Ama Avrupa’da olağanüstü bir daralma söz konusu. Ayrıca bizim zaten bir de kur faktörümüz var. Bunlara bir de Çin diye bir faktör eklenmiş durumda. Çin özellikle çok agresif olarak raflara iniyor. Dolayısıyla biz rekabetçi fiyatlama yapamıyoruz Türkiye’de. Bunu kendi kurumum adına söylemiyorum Türkiye olarak rekabetçi fiyat veremiyoruz” şeklinde sürdürdü.

“Üretim yapılamıyor, paranın maliyeti yüksek”

Avrupa’da jeopolitik ve ekonomik belirsizliklerler talep durma noktasına gelirken ülkede de sanayici bir dizi zorluğu göğüslemek zorunda kalıyor. Yatırım yapılamadığını söyleyen Esin Güral Argat, “Bu çok doğal bir şey çünkü paranın maliyeti çok yüksek. Dolayısıyla da bir şekilde fizibilitemiz tutmuyor, yatırım yapamıyoruz. Ama onun ötesinde daha önemli olan konu, enflasyonist döneme girdiğimizden itibaren zaten sınırlı olan işletme sermayeleri… Türkiye’de, daha fazla işletme sermayesi ihtiyacı doğdu. Eskiden yatırım için ihtiyaç olan finansman, bugün işletme sermayesine erişim için ihtiyaç haline geldi ve asıl sıkışıklığı o çıkardı. Aksi takdirde yatırım yapmadan bir dönemi geçirebilirsiniz, konu değil ama çarkı döndürmeniz lazım. O işletme sermayesini firmanın içerisine koymanız lazım, değilse dönemezsiniz, boğulursunuz. Asıl zorluk da burada yaşanıyor. Ancak geçtiğimiz günlerde bu finansmana erişimde özellikle sermaye ihtiyacı ile KOBİ’lere yönelik bir paket açıklandı. Onların evet, ben onlara “nefes kredileri” diye bakıyorum. Gerçekten onlar nefes aldıracaktır. Ve bir sürü de aslında iyi KOBİ’lere yönelik iyi teşvikler var, teşvikleyen programları var, KOSGEB tarafından verilen güzel teşvik programı hibeleri var vesaire. Yani onlarla birtakım destek olunmaya çalışılıyor. Ama ana konu günlük ihtiyacı, yani işi günlük olarak işi döndürmek noktasına geldi. Ama bütün bunlar konuşuldukça belli şekilde çözümler öyle ya da böyle geliyor, üretiliyor” dedi.

“Pazarı çeşitlendirdik”

Sanayicinin pazar darlığını pazarları çeşitlendirerek aşabileceğine dikkat çeken Esin Güral Argat, “Yani kanalları çeşitlendirmek durumundasınız, doğru bir şekilde pazarınızı çeşitlendirmek durumundasınız. Biz pazar olarak Amerika’ya focuslandık. Amerika Birleşik Devletleri, düşünsenize orada 50 tane Türkiye var. Yani dolayısıyla muazzam büyük bir pazar orası. Böyle büyük bir pazar da nefes aldırır. Düşünsenize, dünyanın ürettiğinin üçte birini Amerika Birleşik Devletleri tüketiyor. Pazar olarak belli bir yere bağlı kalmamak gerekiyor. Biz şu anda Amerika Birleşik Devletleri’ne yatırım yapıyoruz. Pazar satış dağıtım kanalı şirketimiz var, showroom’umuz var, depomuzu kurduk orada.

Orada bir Amerikan şirketi gibi hareket etmemiz lazım çünkü buradan sattığınız zaman bir ihracatçı oluyorsunuz ve dağıtıcıların oradaki dağıtıcının elinde kalıyorsunuz. Onlar da sadece fiyata bakarlar. O nedenle biz orada kendi satış dağıtım kanallarımızı oluşturduk, depomuzu kurduk, showroom’umuzu açtık.

“Kur turizmi de etkiliyor”

Turizm sezonunun gidişatı hakkında da konuşan Esin Güral Argat, İran-İsrail savaşının henüz sektöre etkisinin hissedilmediğini aktardı. Argat, “Talep anlamında sezona iyi başladık. Öte yandan kârlılık oranları çok düşük. Turizm iyi bir sektörken maliyetler artmaya devam ediyor ancak tur operatörlerinin baskısıyla bunu fiyatlara yansıtamıyoruz. Döviz kuru düşüklüğü ihracatçıyı etkilediği gibi turizmi de oldukça etkiliyor. Geçen yıla kıyaslarsak daha kötü durumdayız. Hedeflerde yüzde 5-10 arasında bir sapma olsa da tutturabiliriz diye düşünüyoruz” dedi. Argat, özellikle Avrupalılarda para harcamama eğiliminin olduğunu söyledi.

Fenerium’da 27 milyon euroluk satış

Yönetiminder yer aldağı Fenerbahçe spor klübünde Fenerium’dan sorumlu olduğunu söyleyen Esin Güral Argat, “Orada da iyi işler çıkartıyoruz. Yani her sene bunu başkan açıkladığı için rahat açıklıyorum; biz 27 milyon, 28 milyonluk euroyu satış yaptık. Satışlarımızı artırdık, ciromuz, ürün çeşidimiz arttı. Yani oraya da baştan sona bütün iş modelini tekrardan kurduk ve dijital altyapı yatırımlarıyla yaptık orada. Bu sene Puma’nın kendi kanallarıyla birlikte toplam forma satışımız dediğimiz 410 bin adede geldi” dedi. Argat, geçen yıl 540 bin forma satıldığını bu yıl Puma’dan çıkılarak Adidas ile anlaşıldığı için forma fiyatlarında yüzde 50 indirim yapılığını da ifade etti.